روش‌های سنتی ماهیگیری در مناطق ساحلی، از جمله عسلویه
بازدیدها: 17
ماهیگیری یکی از قدیمی‌ترین روش‌های تأمین غذا و معیشت در مناطق ساحلی ایران، به‌ویژه در جنوب کشور مانند عسلویه است.
بومطر_ندای عسلویه
روش‌های سنتی ماهیگیری نه تنها بخشی از فرهنگ بومی این مناطق هستند، بلکه نشان‌دهنده‌ی ارتباط عمیق مردم با دریا و طبیعت نیز می‌باشند.
در ادامه به معرفی مهم‌ترین روش‌های سنتی ماهیگیری در این مناطق می‌پردازیم.
۱. روش گرگور (تله‌گذاری سنتی)
گرگور نوعی قفس ساخته‌شده از سیم یا چوب‌های انعطاف‌پذیر است که به‌عنوان تله برای ماهیگیری استفاده می‌شود.
نحوه کار: ماهیگیر گرگور را در کف دریا قرار می‌دهد و داخل آن طعمه‌هایی مثل ماهی‌های کوچک یا تکه‌های گوشت قرار می‌دهد. ماهی‌ها با ورود به تله دیگر نمی‌توانند از آن خارج شوند.
ویژگی‌ها: این روش به تجهیزات ساده‌ای نیاز دارد و بیشتر برای صید ماهی‌های کف‌زی مانند هامور استفاده می‌شود.
۲. روش دفار (صید گروهی با تور)
پره‌کشی یکی از روش‌های قدیمی و گروهی ماهیگیری است که نیاز به همکاری چندین نفر دارد.
نحوه کار: ماهیگیران تور بزرگی را در آبهای کم‌عمق پهن می‌کنند و سپس به‌صورت دسته‌جمعی تور را به سمت ساحل می‌کشند.
کاربرد: این روش بیشتر برای صید ماهی‌های کوچک و میان‌جثه مانند ساردین استفاده می‌شود.
۳. روش صید با نیزه (نیزه‌زنی یا صید مستقیم)
نیزه‌زنی از روش‌های قدیمی و سنتی است که هنوز هم در برخی مناطق جنوبی ایران رواج دارد.
نحوه کار: ماهیگیران با استفاده از نیزه‌های بلند، ماهی‌ها را در آبهای شفاف و کم‌عمق هدف قرار می‌دهند.
ویژگی‌ها: این روش نیاز به مهارت بالا و چابکی ماهیگیر دارد. معمولاً در زمان‌های جزر و مد یا شب‌هنگام انجام می‌شود.
۴. روش صید با قلاب (صید انفرادی)
صید با قلاب یکی از ساده‌ترین و رایج‌ترین روش‌های ماهیگیری در مناطق ساحلی است.
نحوه کار: ماهیگیران از قلاب، نخ و طعمه برای جذب و صید ماهی‌ها استفاده می‌کنند.
مزایا: این روش بسیار کم‌هزینه است و امکان صید ماهی‌های متنوع مانند کوفر هامور و… را فراهم می‌کند.
۵. روش دیاره (صید در جزر و مد)
دیاره یکی از تکنیک‌های سنتی ماهیگیری است که بر اساس تغییرات جزر و مد دریا انجام می‌شود.
نحوه کار: در زمان جزر (پایین رفتن آب دریا)، ماهی‌ها در گودال‌های طبیعی یا تله‌های سنگی باقی می‌مانند و ماهیگیران به‌راحتی آن‌ها را جمع‌آوری می‌کنند.
ویژگی‌ها: این روش به ابزار خاصی نیاز ندارد و معمولاً به‌صورت گروهی انجام می‌شود.
۶.صید با روش تور هیال
نحوه کار: این روش با غروب آفتاب تورها که از نخ نایلون یا ابرشیم ساخته شده است به دریا انداخته می شود و همراه حرکت آب حرکت می کند.
در این روش صید ماهی شیر ویر و دارو و حلوا و سکن صید می شود.
۷.صید به روش دریه یا ترولینگ
این روش صید با استفاده از طعمه مصنوعی یا طبیعی صورت می گیرد.
نحوه کار: خیط یابکسل یا بورد به قایق بسته شده و پست قایق یا شناور کشیده می شود و ماهی های مثل بارکودا و شیر و ویر بیشتر با این روش صید می شوند.
۸.صید به روش سالیه
این روش از صید با پرتاب تور حلقه مانند و فرود بر تجمع ماهی ها انجام می شود البته در آبهای کم عمق و ساحل تاثیر مطلوبی دارد.
روش‌های سنتی ماهیگیری در عسلویه و دیگر مناطق جنوبی ایران، نمایانگر خلاقیت مردم محلی در تعامل با طبیعت است. این روش‌ها علاوه بر تأمین معیشت، بخشی از میراث فرهنگی و هویت این مناطق به شمار می‌روند. با توجه به توسعه صنعتی، توجه به حفظ این شیوه‌ها برای آینده‌ای پایدار ضروری است.
سوال از خوانندگان:
شما کدام یک از این روش‌های سنتی را تجربه کرده‌اید؟ آیا هنوز هم این روش‌ها در مناطق شما کاربرد دارند؟ نظراتتان را در بخش دیدگاه‌ها با ما به اشتراک بگذارید!
